رئیس انجمن صنفی مدیران رسانه: حال رسانه های مکتوب خوب نیست

محمد رضا محمد یوسفی صاحب امتیاز و مدیر مسئول روزنامه جمهور و دانشجوی دکترای علوم سیاسی است که ریاست انجمن صنفي مدیران رسانه را برعهده دارد.
اهمیت بحث مطبوعات و رسانه ها و نقش مهم این موضوع در جامعه سبب گشت تا ماهنامه پیام روشن گفت و کوئی اختصاصی با محمد رضا محمد یوسفی داشته باشد.
ضمن تشکر از حضور شان در این مصاحبه و تقدیر از سعه صدر خوانندگان محترم مشروح آن از نظرتان می گذرد.
پیام روش: لطفا در ابتدا رزومه ای از خود جهت اطلاع خوانندگان محترم ارایه فرمایید؟
یوسفی: راستش رزومه دادن خيلي سخت است چون فعاليت ها و تخصص ها و مهارت ها را در بر دارد و بيان آن ها هم مسئوليت پذيري را در پي دارد و اين كار را سخت ميكند و مهمتر اينكه آيا در حد و اندازه آننها هستيم يا فقط در حد يک مشت كاغذ يا احكامي است كه بعضي از آنها شايد فاقد ارزش و اعتبار لازم باشد . اما در كل ميشود گفت كه فعال مطبوعاتي و رسانه اي هستم و از نوجواني در حوزه هاي مختلف اين رشته فعاليت داشتم و شاگرد خيلي از دوستان و اساتيد مطبوعاتي بوده و هستم و در حال حاضر نيز صاحب امتياز و مدير مسئول چند نشريه در حوزه هاي مختلف از جمله روزنامه جمهور كه اخيراً مجوز انتشار روزنامه را اخذ نموده است.
پیام روشن: بعنوان یک فعال رسانه ای لطفا ارزیابی خویش را از وضعیت رسانه هادرکشور بفرمایید؟
یوسفی : ببينيد در يك دسته بندي كلي رسانه ها به دو دسته تقسيم ميشوند:
رسانه هاي مجوز دار و رسانه هاي فاقد مجوز كه اين رسانه هاي فاقد مجوز فرصت ها و ارائه عملكرد مناسب را براي رسانه هاي مجوز دار مي گيرد و كار را برایشان سخت ميكند.
دسته اول كه مجوز دار ها هستند هم در دو دسته بندي جداگانه به رسانه هاي مكتوب و رسانه هاي برخط( الكترونيكي) و رسانه هاي دولتي يا وابسته به دولت و رسانه هاي خصوصي تقسيم مي شوند. كه بطور كلي مي توانم بگويم كه حال رسانه هاي خصوصي، خصوصا رسانه هاي مكتوب خوب نيست و اگر نسخه اي براي آنهاپيچيده نشود و دارويي براي درمانشان دريافت نكنند بايد منتظر خاموشي آنها باشيم كما اينكه در حال حاضر نيز عموما نشريات دولتي را مي توان روي كيوسك ها مشاهده كرد و ساير نشرياتي كه عرضه مي شوند و كاملا خصوصي هستند بسيار محدود بوده كه اگر دقت كنيم مشاهده مي كنيم كه روز بروز كم فروغ تر ظاهر مي شوند.
پیام روشن : چه اقداماتی درجهت بهبودوضعیت رسانه ها باید صورت گیرد که تاکنون انجام نشده است؟
تاكيد من بر روي رسانه هاي مكتوب است چرا كه رسانه هاي مكتوب در كشور ما از نقش كليدي و اثر گذاري برخوردار بوده و هستند.
مردم حتي به آگهي هايي كه در نشريات منتشر مي شود اعتماد دارند و اين يعني اهميت و جايگاه اين رسانه ها و ضرورت نياز و استفاده از آن در جامعه.
به اعتقاد من نحوه عرضه و ارائه اين نشريات از وضعيت اسفباري برخوردار است چرا كه گيشه هاي مطبوعاتي طي اين دهه هاي اخير نه تنها هيچ تغييري نداشته اند بلكه با افزايش نشريات فضاي ارائه مطبوعات روي پيشخوان آنها افزوده كه نشده هيچ بلكه بخش اعظمي از فضاي آنها جهت فروش تنقلات و بعضاً در حد يك فروشگاه داري تنوع محصولات خوراكي است و ضرورت توجه به اين مسله توسط نهاد هاي ذيربط از جمله شهرداري از جمله اقدامات اوليه است كه بايستي صورت پذيرد.
نكته دوم و بسيار مهم نيز در خصوص انتشار نشريات دولتي و استفاده از امكانات و بودجه هاي دولتي براي انتشار آنهاست كه اين امر رقابت را براي نشريات خصوصي كه تمام هزينه ها توسط شخص صاحب امتياز پرداخت مي شود بسيار سخت كرده و قطعا در شرايط نابرابر بازنده رقابت مطبوعات خصوصي هستند.
وقتي فلان نهاد دولتي انواع و اقسام نشريات را با بهترين كاغذ و عالي ترين كيفيت چاپ منتشر كرده و روي پشخواني كه از زير مجموعه هاي خودش هست قرار ميدهد فضايي براي رقابت باقي نمي گذارد.
به اعتقاد من رسالت اطلاع رساني فارغ از تمام حساسيت ها دولتي بودن را بر نمي تابد مطبوعات به عنوان ركن چهارم دموكراسي بايد به عنوان ناظري بر عملكرد دستگاه ها بوده و علاوه بر نقد عملكرد ضعيف، در معرفي و تقدير از مديران و نهادهايي كه خدمتگزار مردم و جامعه هستند و وظيفه سازماني خود را به خوبي به انجام مي رسانند نيز كوتاهي ننمايند اما در شرايط كنوني كه دستگاه ها خود نشريه منتشر مي كنند و منابع را نيز جذب ميكنند ديگر نه فضايي براي رقابت باقي مي ماند نه درآمدي برای تداوم. كه البته در اينجا جا دارد از زحمات برادر بزرگوار جناب آقاي دكتر انتظامي به عنوان معاون مطبوعاتي و اطلاع رساني وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي تقدير كنيم چرا كه در دولت يازدهم با حضور ايشان هيچ مجوز دولتي صادر نشد. اما بايد براي اين موضوع نيز تدبيري انديشيد.
پیام روشن : بنظرشماویژگیهای رسانه های ایرانی درقیاس بارسانه های کشورهای پیشرفته چیست؟وهمچنین عمده ترین مشکلات رسانه های ماراهم تبیین فرمایید؟
یوسفی : اصطلاح زيبايي بكار برديد رسانه هاي ايراني. چون ايراني هستيم و قطعا رسانه هاي ما بايد با فرهنگ و مقتضيات فرهنگي ما سنخيت داشته باشد.
ما نمي توانيم خود را با رسانه هاي كشورهاي پيشرفته مقايسه كنيم چرا كه ساختار فرهنگي آنها با ما متفاوت است.
ما هنوز در مدارسمان بچه ها روزنامه ديواري درست مي كنند و اين اتفاق حداقل ۳ دهه است كه تكرار مي شود.
ساختار فرهنگ مكتوب ما متعلق به خودمان است.
بعضاً در خبرها مي شنويم فلان روزنامه معروف در فلان كشور اروپايي به انتشار كاغذي خود پايان داد و از امروز بصورت برخط انتشار مي يابد خب اين يعني زير ساخت ها براي مطالعه و انتشار الكترونيك و همينطور مطالعه در انجا فراهم است. اما دوستي جمله جالبي رو گفت و به اعتقاد او ما ايراني ها تا زير چيزي خط نكشيم نمي توانيم آنرا بخوانيم. البته رسانه هاي برخط نيز كاركرد خود را دارند اما رسانه هاي مكتوب با ساختار و محتواي ايراني منتشر مي شود و وقتي سوار هواپيما يا قطار مي شويم براي استفاده از زماني آزادي كه در اختيار داريم به دنبال روزنامه يا مجله اي مي گرديم و از مهماندار درخواست مي كنيم.
عمده ترين مشكلات رسانه هاي ما را مي توان به چند دسته تقسيم كرد:
۱-عدم حمايت دستگاه هاي مرتبط در حوزه فعاليت آنها از آنهاست، مثلا حمايت سازمان ميراث از نشريات گردشگري يا حمايت سازمان غذا و دارو از نشريات صنايع غذايي و يا حمايت بانك كشاورزي از نشريات كشاورزي است و اين حمايت ها علاوه بر توسعه فرهنگي و آموزش همگاني در حوزه هاي مرتبط نهادينه كردن فرهنگ مطالعه و كتابخواني را در بر خواهد داشت و اينكه مخاطب مورد هدف نشريه از محتواي منتشر شده بهرهمند مي شود.
۲-ارائه راهكارهاي مناسب جهت توزيع روي پيشخوان و بهره مندي از سيستم نوين توزيع براي مطبوعات
۳-جلوگيري از انتشار نشريات دولتي
۴-وقتي صحبت از رسانه ها ميكنيم بحث فرهنگ ملي به ميان مي آيد و حمايت همه جانبه نهاد ها را با مطبوعات مي طلبد، از شهرداري در حوزه دفاتر مطبوعات كه همه مشكل دارند و در هر ناحيه با روش خود برخورد مي كنند تا بيمه و ماليات كه اين مشكلات روي هم از توان فرهنگي رسانه ها مي كاهد و فرسايشي عمل مي كند كه پس از مدتي صاحب امتياز عطاي كار فرهنگي را به لقايش مي بخشد.
۵- ارائه حمايت هاي يارانه اي توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي در زمان مناسب و تخصيص بودجه به ميزان و در زمان لازم.
چرا كه با شرايط اقتصادي موجود و حذف كالاي فرهنگي از سبد خريد خانواده ها و همينطور حذف هزينه هاي تبليغاتي توسط شركت ها و صاحبان كالا و خدمات به منظور كاهش هزينه ها سبب مي شود تا در آمدي براي نشريات در بر نداشته باشد و هزينه هاي توليد نيز تامين نگردد اما اين اتفاق نبايد سبب شود كه توليد فكر انديشه و فعاليت فرهنگي متوقف شود و براي تداوم حيات نشريات تخصيص سوبسيد بايستي صورت پذيرد.
پیام روشن : یکی از مشکلات رسانه هااینست که عده ای فعال سیاسی غیررسانه ای بااهداف انتخاباتی مجوزهایی میگیرندونشریاتی مبتنی بر اهداف انتخاباتی خودشان نشرمیدهندوکارورسالت اصلی رسانه نیزبطورحرفه ای زیرسوال می رود.برای رفع این معضل چه تدبیری راپیشنهاددارید؟
یو سفی : سوال خوبي است. براي جلوگيري از اين اتفاق مي توان از انجمن هاي صنفي كمك گرفت مثل خيلي از جاهاي ديگر. با اين رويكرد كه توان و تخصص فرد متقاضي مورد ارزيابي قرار مي گيرد و اين اتفاق هم توسط فعالين همان صنف انجام مي پذيرد. بطور مثال در حوزه نشر كتاب براي اخذ مجوز پس از طي همه مراحل و تكميل پرونده، فرد متقاضي براي ارزيابي مهارت و انجام آزمون و مصاحبه به اتحاديه ناشران معرفي مي شود و پس از موفقيت در آن آزمون و تعيين صلاحيت عملي به وي مجوز داده مي شود. در حوزه مطبوعات و رسانه هم مي شود همين اتفاق را رقم زد تا متقاضي به اعتبار مهارت و تخصصش مجوز اخذ نمايد.
پیام روشن : یکی ازمباحث مهم امروزکشوراقتصادمقاومتیست
چگونه بایدازظرفیت رسانه هادرتحقق این مهم استفاده گردد؟
یوسفی : سياستهاي كلي اقتصاد مقاومتي توسط رهبر فرزانه انقلاب با رویکردی جهادی، انعطاف پذیر، فرصت ساز، مولد، درون‌زا، پیشرو و برون‌گرا ابلاغ گرديد.
معرفي ظرفيت ها و ارائه راهكار و … و همينطور فرهنگ سازي و اطلاع رساني فرهنگي براي تمام ۲۳ بند اين ابلاغيه از وظايف و مسئوليت هاي رسانه هاست كه اين نقش بسيار كليدي و حساس را مي بايست به نحو احسن و در خور فرهنگ ايراني و اسلامي ايفا نمايند كما اينكه رسانه هاي تخصصي در حوزه فعاليت خود كه در هر كدام از بندهاي اين ابلاغيه در مرتبط با فعاليت و حوزه رسانه اي آنهاست از مسئوليت و ماموريتي حساس تر برخوردارند.
در نهايت رسانه ها به عنوان چراغ راه بايستي با صداقت، شفافيت و مسئوليت پذيري در روشنگري و اطلاع رساني مبتني بر مدار اعتماد گام بر دارند و اين رسالت آنهاست.
پیام روشن : درآستانه انتخابات بزرگ شوراهابفرماییدرسانه هاچه نقشی درمدیریت شهری وتوسعه روستایی دارند و اعضای شوراهاچگونه بایدازظرفیت رسانه هابهره ببرند؟
یوسفی : شورا ها از نقش بسيار كليدي در مديريت شهري برخوردارند و هر حوزه و شهر نيز بسته به مقتضيات خود از حساسيت لازم برخوردار است. رسانه ها نيز مديريت فرهنگي منطقه و محدوده خود را بر عهده دارند و براي داشتن محيط شهري ايمن از ناملايمات فرهنگي ارتباط تنگاتنگ اين رسانه ها با نمايندگان شورا از اهميت ويژه اي برخوردار است. به تعبيري مديريت جغرافيايي در حوزه محدوده شهري و اجتماعي با شورا هاست و مديريت فرهنگي آن منطقه و ايجاد روح همكاري و صداقت و پيوند جامعه شهري با مديران شهري بر عهده رسانه هاست در نتيجه اين ارتباط مي تواند در پويايي و تعالي منطقه بسيار اثر گذار بوده و اين ظرفيت رسانه ها مي تواند در اختيار شوراها قرار گيرد.
پیام روشن: مطلب ناگفته ای اگرهست بفرمایید
یوسفی : همه با هم براي آبادي و آباداني ميهن تلاش كنيم و در دست هم به مهر ميهن خويش را كنيم آباد
پیام روشن :کلمات واسامی که بیان میشودلطفابرداشت وتعریفتان رابفرمایید
انقلاب اسلامی: بزرگترين اتفاق مبارك قرن كه ثمره مجاهدت ها و از خود گذشتگي ها بود
امام خمینی: رهبر انقلاب و رهبر مظلومان و ضعيفان، امام امت
مقام معظم رهبری: امنيت و اقتدار نظام اسلامي و پيشواي مسلمانان جهان
ولایت فقیه: فقيه و رهبر جامعه و حكومت اسلامي در زمان غيبت و جانشين امام عصر(عج)
مدافعان حرم: بهترين بندگان خدا و ياوران امام.
دفاع مقدس: اقتدار اسلام و پيروزي حق بر باطل
اقتصادمقاومتی: همت در توليد و توسعه ملي و مبارزه جهادي با وارادت غير ضرور و مصرف گرايي . قنائت ملي
تولیدملی: ساخت ايران زيباترين تركيبي كه در شناسنامه هر محصول مي توان ديد
علی جنتی: وزير با منش و فرهنگ ايراني اسلامي كه صدارت فرهنگي او به اعتبار عملكردش مدبرانه اش است.
حسین انتظامی: مديري براي تمام مطبوعات با تمام سلائق و گرايش ها. مردي از جنس فرهنگ و رسانه. بهترين، خردمند ترين و شايسته ترين وكيل مطبوعات
محمدرضامحمدیوسفی: مطبوعات و خدمت فرهنگي، فصل بزرگي از زندگيش.
مدیرمسئول: در صورت متهم است مگر اينكه خلافش ثابت شود.
سردبیر: نرم افزار رسانه. مغز متفكر سيستم
خبرنگار: سفيران فرهنگ. مجاهدين فرهنگي.
خانواده: امنيت، آرامش، انگيزه
ایران: همه هستي من.
امنیت: آرامش و آسايش
صداوسیما: بخشي از مديريت فرهنگي براي همه نه با همه
وزارت فرهنگ وارشاداسلامی: اتاق فكر و ستاد فرهنگي كشور.
از صبرو حوصله شما سپاسگزاریم.
گفت و گو از : محمد علی روشن
منبع : ماهنامه پیام روشن