جواد نبوتی مشاور امور بیمه ای معاونت مطبوعاتی تاکید کرد: خبرنگاران؛ سابقه و مزایای بیمه را جدی بگیرند

این روزها در میان فعالیت ها و تلاش های اصحاب رسانه در کشور جای خالی انتشار گزارش ها و اخبار صنف خبرنگاران و اهالی رسانه و همچنین انعکاس عملکرد و فعالیت آنها محسوس بود، از این رو این رسانه تصمیم گرفت تا با تهیه گفت وگوهایی با مسئولین مرتبط با حوزه خبرنگاران و رسانه این عزیزان را در جریان حق و حقوق خودشان و همچنین مزایا و تسهیلاتی که می توانند از آن بهره مند شوند، قرار دهد. امید است همکاران با انتشار حداکثری این گونه مطالب رسانه خودشان را حمایت کرده و متضمن تداوم این خدمت صادقانه باشند.

در این راستا اولین گفت وگو را با جواد نبوتی مشاور امور بیمه ای معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ترتیب دادیم تا با طرح سئوالات در حوزه بیمه خبرنگاری و تشریح آن بتوانیم کمکی به مباحث بازنشستگی زودهنگام، شغل خبرنگاری به عنوان مشاغل سخت و زیان آور و بهره مندی از مزایای انواع بیمه ها داشته باشیم، با هم مشروح این گفت و گو را می خوانیم:

 به عنوان اولین سئوال از سابقه شغلی و فعالیت های خودتان در این عرصه برای مخاطبین این رسانه بگوئید:

ضمن عرض سلام و تبریک فرارسیدن سال جدید خدمت مخاطبین پایگاه خبری خبرنگاران و رسانه، جواد نبوتی متولد سال ۱۳۵۳ صادره از ساوه هستم. از سال 1373 با شغل خبرنگاری وارد مطبوعات شدم. تا سال 1375 دبیر سرویس سیاسی و اجتماعی هفته نامه پیام آور و طی سال های ۱۳۷۵ الی ۱۳۸۳ سردبیر این هفته نامه بودم. سال ۱۳۷۸ مدیر اجرایی روزنامه اخبار ورزش؛ سردبیر هفته نامه آوای ساوه طی سال های ۱۳۷۸ الی ۱۳۸۳؛ سردبیر هفته نامه افکار طی سال های ۱۳۷۹ تا ۱۳۸۰؛ صاحب امتیاز دو هفته نامه کلبه سرگرمی؛ صاحب امتیاز و مدیر مسئول پایگاه خبری جدول یاب و به عنوان صاحب امتیاز و مدیر مسئول دو هفته نامه کولاک و هفته نامه تیتر یک مشغول فعالیت رسانه ای هستم.

با توجه به وضعیت اقتصادی کنونی رسانه ها و محدود شدن درآمد آنها به ویژه رسانه های مکتوب چه توصیه هایی برای رفع مشکلات بیمه ای و مالیات آنها دارید؟

در بحث بیمه، رسانه ها با توجه به مشکلات پرداخت حق بیمه، جرایم لیست های بیمه کارگاه های مطبوعاتی،معاونت مطبوعاتی در سال 97 تفاهم نامه ای را با سازمان تامین اجتماعی تحت عنوان بیمه فعالان حوزه رسانه و مطبوعات منعقد کرد تا مدیران رسانه ای که دفتر ندارند و یا خبرنگارهایی که دورکار هستند بتوانند از این بیمه استفاده کنند. بیمه فعالان حوزه رسانه به عنوان بیمه توافقی یکی از سه مدل بیمه ای که در سازمان تامین اجتماعی تعریف شده است می باشد. در این نوع بیمه خبرنگار و یا مدیرمسئول می توانند در سامانه جامع رسانه های کشور به نشانی https://e-rasaneh.ir/ ثبت نام کرده و در بخش بیمه فعالان حوزه رسانه و مطبوعات نزدیکترین شعبه به منزلشان را انتخاب کرده و پس از طی مراحل اداری نامه ای با امضاء آقای حجتی مدیرکل محترم مطبوعات و خبرگزاری های داخلی صادر می شود و متقاضی به بخش فنی بیمه شدگان شعبه مراجعه کرده و با توجه به بخشنامه 682 فنی نسبت به بیمه خود اقدام می کند. شعبه با عقد قراردادی با شخص متقاضی (خبرنگار دورکار، مدیرمسئول یا صاحب امتیاز و یا خبرنگاری که مدیر رسانه دفتر ندارد و نمی تواند کد کارگاهی بگیرد و …) بر اساس میزان دستمزد 27 درصد باید هر ماه پرداخت نمایند.

این نوع بیمه چه تفاوتی با بیمه اجباری یا بیمه اختیاری دارد؟

در بیمه فعالان حوزه رسانه و مطبوعات کمک هزینه ازدواج در بیمه توافقی کامل انجام می شود.  از کارافتادی کلی به بیمه شده توافقی پرداخت می شود در حالیکه بیمه های اختیاری از کارافتادگی جزئی. کمک هزینه بارداری کامل پرداخت می شود . درمان بیمه های اختیاری شامل هزینه سرانه است اما درمان بیمه توافقی همانند بیمه های اجباری است. در بیمه های اختیاری باید به صورت پیش پرداخت حق بیمه انجام شود اما در بیمه توافقی اعتبار دفترچه های درمانی تا 5 الی 6 ماه اعتبار دارد. در بیمه های توافقی فرایند درمان همانند بیمه های اجباری است.

لطفاً در خصوص بیمه خبرنگاری صندوق اعتباری هنر بیشتر توضیح دهید؟

بیمه خبرنگاری صندوق اعتباری هنر یکی از بیمه هایی است که سالیان سال طی قراردادی صندوق اعتباری هنر با سازمان تامین اجتماعی منعقد کرده که باید خبرنگاران ابتدا در سامانه جامع رسانه های کشور بخش خبرنگاران 12 اثر از 3 ماه اخیر را بارگذاری کرده و با نامه مدیرمسئول پرونده خبرنگاری شان تایید شده و از اداره کل مطبوعات و خبرگزاری های داخلی معرفی نامه دریافت کرده و به صندوق اعتباری هنر مراجعه می کنند و عضویتشان در صندوق باید کامل شده و بعد از تایید پرونده شان طی نامه ای به یکی از شعبات سازمان تامین اجتماعی در نزدیکی محل اقامت برای عقد قرارداد معرفی خواهند شد. برابرتوافق صورت گرفته میان سازمان تامین‌اجتماعی و وزارت فرهنگ وارشاداسلامی هنرمندان، نویسندگان و روزنامه نگاران واجد شرایط پس از عضویت در صندوق و معرفی از سوی معاونت های تخصصی مربوطه یا ادارات کل ارشاد استان ها با معرفی ‌نامه”صندوق اعتباری هنر” بیمه تأمین‌اجتماعی می‌شوند.

اعضای صندوق اعتباری هنر می توانند ضمن برخورداری از حمایت های مربوط به بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد از کمک ویژه وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی معادل 10درصد حداقل دستمزد مصوب شورای عالی کار در هر سال، بابت حق بیمه ماهانه خود برخوردار شوند.

ضوابط و مقررات مشمولین طرح بیمه تامین اجتماعی صندوق اعتباری هنر بدین گونه است که پس از معرفی از سوی معاونت مطبوعاتی، صندوق اعتباری هنر طبق ضوابط و شرایط زیر اقدام به بیمه خبرنگاران می کند.

1- عضویت در صندوق اعتباری هنر

2- متقاضی باید حداقل 18 سال سن داشته باشد.

3-حداکثر سن برای درخواست و عقد قرارداد برای مردان و زنان 50 سال می‌باشد، چنانچه سن متقاضی بیش از سنین یاد شده باشد، پذیرش درخواست وی وابسته به دارابودن سابقه پرداخت حق‌بیمه قبلی به میزان برابر مدت مازاد سنی مقرر خواهد بود. کسانیکه حداقل ده سال سابقه پرداخت حق بیمه دارند از اعمال شرط سنی معاف می‌باشند.

خبرنگاران در چه صورت از مزایانی بازنشستگی پیش از موعد می توانند استفاده کنند؟

فقط در صورتی که بیمه اجباری در یک کارگاه مطبوعاتی شده باشند و 20 سال متوالی و یا 25 سال متناوب در لیست های بیمه شغل خبرنگاری برای فرد متقاضی درج شده باشد. مصادیق سخت و زیان آوری خبرنگاری شامل گزارشگران، خبرنگاران، تصویربرداران و عکاسان خبری می شود و تعیین مصادیق خبری بر عهده وزارت کار گذاشته شده است. شغل خبرنگاری بر اساس مصوبه هیات دولت جزو مشاغل سخت و بند ب آیین نامه سخت و زیان آوری است و خبرنگاری ماهیتش سخت و زیان آور است اما در فرایند بررسی سخت و زیان آوری این شغل مشکلاتی است که بخشی از آن رفع شده و بخشی دیگر در حال برطرف شدن است. لذا با عنایت به مشکلات اجرایی این مورد محمدشریعتمداری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی به صورت رسمی طی نامه ای در پاسخ به سوال محمودزاده، نماینده مردم مهاباد در مجلس شورای اسلامی در خصوص سختی و زیان آور بودن شغل خبرنگاری در تاریخ۱۱ اردیبهشت ۹۸ اعلام کرد « شغل خبرنگاری در دسته مشاغل سخت و زیان‌آور قرار دارد». در نامه ای که وزیر کار به مجلس ارسال کرد آمده است: بازگشت به نامه شماره ۴٫۹۶۰۳۰سی سی مورخ ۱۶ اسفند ۹۷ موضوع تذکر جناب آقای محمودزاده نماینده محترم مردم مهاباد در مجلس شورای اسلامی در خصوص اینکه به چه دلیل وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی سختی کار خبرنگاران و اهالی رسانه را نمی پذیرد به استحضار می رساند مستند به ماده ۱۱ آیین نامه اجرایی تبصره ۲ الحاقی ماده ۷۶ قانون تامین اجتماعی موضوع تصویب نامه هیات وزیران به شماره ه۳۶۰۰۵ ت.۱۵۳۵۶ مورخ ۵ اردیبهشت سال ۸۶ شغل خبرنگاری صراحتاً به عنوان مشاغل سخت و زیان‌آور عنوان گردیده است و مصادیق آن طی مصوبات هیات وزیران به شماره‌های ه۳۱۵۲۴ت/۱۵۳۵۶مورخ ۱۱آذر ۸۳ تصریح شده است و بدیهی است در صورت ارائه درخواست متقاضی به دبیرخانه های کمیته های استانی بررسی مشاغل سخت وزیان آور سراسر کشور مراتب توسط کمیته های استانی مورد تطبیق و نظر قرار خواهد گرفت و در صورت احراز سوابق بازنشستگی مستمری آنها توسط سازمان تامین اجتماعی برقرار می گردد.

از جمله مشاغل ۱۲ گانه گروه “ب”، می‌توان به کار کردن در معادن و اعماق زمین، کار کردن در ارتفاعات، غواصی، خبرنگاری و … اشاره کرد. وقتی شغلی سخت و زیان آور است، کارگران می‌توانند از سوابق ارفاقی استفاده کنند که شرط آن ۲۰ سال خدمت متوالی یا ۲۵ سال خدمت متناوب است و به این ترتیب هر یک سال خدمت، یک سال و نیم محاسبه می‌شود. در واقع طی سنوات گذشته مصوبه‌ای در مجلس داشتیم که بر اساس آن هر فردی که سابقه اشتغال سخت و زیان آور دارد اگر شرایط سنی را احراز کند می‌تواند بر اساس ماده ۷۶ قانون تامین اجتماعی از سوابق ارفاقی استفاده کند.

معافیت سهم کارفرما تا 5 نفر برای خبرنگاران لغو شده است؟

در 16 اسفند ماه سال 1361 مجلس شورای اسلامی قانونی را مصوب کرد که به موجب آن از آغاز سال 1362 کارفرمایان تمامی کارگاه‌های تولیدی و صنعتی و فنی کـه از خدمات دولتی (از قبیل برق ، آب ، تلفن ، راه) اسـتفاده می‌کنند‌، تـا میـزان پنج نفـر کـارگر از پرداخت حق بیمه سهم کارفرما معاف بوده و از پنج نفر به بالا نسبت به مازاد پنج نفر حق بیمه را خواهند پرداخت. بر طبق  تبصره 1  این قانون،‌ دولت مکلف است هزینه مورد نیاز سال‌های آتی را در بودجه سال مربوطه پیش‌بینی و منظور کند. بر اساس این قانون از سال 62 تاکنون 38 حرفه در ایران مشمول این قانون هستند،‌ از جمله مطبوعات و موسسات انتشاراتی.

حالا از مهر 99 در اجرای این قانون مشکلاتی به وجود آمده است،‌ مشکلاتی که در سایه کرونا و صدمات جبران‌ناپذیر اقتصادی‌اش به نظر می‌رسد که بیش از پیش زیان‌بار خواهد بود. با پیگیری های به عمل آمده از معاونت مطبوعاتی به بخشنامه مهر ماه 99 اصلاحیه صادر شد که بخشی از مشکل بوجود آمده را رفع کرد اما برای همه این مشکل حل نشد در اصلاحیه فوق آمده است: آن دسته از کارفرمایان کارگاه‌های دارای جواز فعالیت (پروانه کسب صنفی و …) که قبل از صدور بخشنامه 3-140 به شماره 653299/99/1000 مورخ 19 مهر 99 برابر مقررات از تسهیلات موضوع قانون معافیت از پرداخت حق بیمه سهم کارفرما تا میزان پنج نفر کارگر بهره‌مند شده‌اند، در صورت جابجایی کارگاه و انتقال به مکان جدید (همان کارفرما و فعالیت) با احراز شرایط قانونی می‌توانند کما فی السابق از معافیت حق بیمه سهم کارفرمایی موضوع قانون اخیر بهره‌مند شوند.

اما سازمان تامین اجتماعی کارگاه‌های جدیدالتاسیس را مشمول این قانون نمی‌داند. بنابراین کارگاه های مطبوعاتی که جدید تاسیس می‌شوند تاکنون نتوانسته‌اند از این معافیت بهره‌مند شوند. اینکه چرا پس از گذشت 37 سال از اجرای این قانون حالا  اما و اگرهایی برای عدم معافیت بنگاه‌های جدید آورده شده است،‌ در نوع خود جالب توجه است.

در این نوع بیمه رسانه هایی که دفاتر دارند طبق قوانین مطبوعات و تامین اجتماعی صاحبان امتیاز رسانه ها مکلف هستند کارمندان و خبرنگارانشان را بیمه کنند لذا ابتداء باید کد کارگاهی اخذ کنند و طی لیستی اسامی کارمندان و خبرنگارانشان را درج کنند. در این نوع بیمه 7 درصد مبلغ دستمزد کارگر باید پرداخت نماید، 3 درصد بیمه بیکاری و 20 درصد سهم کارفرما است که مجموع آنها 30 درصد می شود. برای نشریات مکتوب دارای سابقه کد گارگاهی 20 درصد سهم کارفرما تا 5 نفر معاف بوده و فقط همان 10 درصد را باید پرداخت نماید. 7 درصد کارگر و 3 درصد بیمه بیکاری توسط کارفرما پرداخت می شود.

اجرایی نشدن معافیت حق بیمه کارفرما برای پنج نفر‌، آن هم برای کارگاه های مطبوعاتی تازه تاسیس همچون سد راهی پیش پای تولید است؛ زیرا در چنین شرایطی که از یک سو تحریم‌ها و بالارفتن نرخ ارز و از سوی دیگر تعطیلی‌های پی‌در پی‌، شیوع کرونا و … ایجاد کرده است،‌ نگهداری و راه‌اندازی کسب و کارهای جدید کاری بس شگرف است که باید از پیش از آن حمایت کرد. امیدواریم مشکل فوق برای سال 1400 برای کارگاه های جدید حل شود.

معاونت مطبوعاتی مصمم است علاوه بر مشکل پیش آمده برای کارگاه های جدید این معافیت را برای کارگاه های رسانه های برخط هم دنبال کند تا معافیت سهم کارفرما تا 5 نفر برای خبرگزاری ها و پایگاه های خبری هم اجرایی شود.

مصاحبه: فرهاد قنبری